TÍN NGƯỠNG NHÂN SINH
Cụm từ Tín-ngưỡng được hiểu gọn là lòng ngưỡng mộ, kính mến và tin tưởng tuyệt đối với bậc tôn thờ ở trên ( bậc thượng tôn ), hay một niềm hi vọng khát khao trong cuộc sống. Với một từ ngữ chuyên môn được phân chia và giải thích rộng rãi giúp người hiểu thấu đáo hơn về mặt giá trị và ý nghĩa của nó. Tránh đi những nhận định đánh giá phiến diện, sai lệch hoặc thiếu đi giá trị đích thực đang hiện hữu và phát triển trong mọi lĩnh vực của cuộc sống con người.
Tất cả vạn vật hay sự việc được hình thành ,hay được sinh ra ,được thay đổi đã tự nó nói lên sự phát triển khác biệt về nguyên lý sinh tồn rồi. Ví như bất kể mầm hạt giống nào đó, nó cũng mong muốn được nhú lên ,được trồi lên trên cao vượt khỏi mặt đất. Hay mọi sinh vật cũng mong muốn được sinh hoá và trồi ra khỏi trứng để được thoát ra ngoài tức cũng là hi vọng, tin tưởng vào sự sinh tồn vươn lên phát triển .Nhưng vì một lý do, hay tác động nào đó mần hạt kia bị vướng cục đá thì nó cũng cố vươn lên sinh trưởng như bao cỏ cây hoa lá khác, có thể cây bị cong bị dị tật. Quả trứng kia khi đang tách nở bị chèn ép (ngoại lực ), nó cũng cố gắng vỡ bung để con vật được sinh ra .Chính những lúc như vậy nó mới thực sự hiểu sự mong muốn , mong cầu là như thế nào.Cũng thế nước đầy sẽ tràn ra khỏi ly ,cốc để vươn ra ngoài. Như vậy có thể nói tất cả đều có sự vươn lên ,không mấy ai thấy có sự lùi xuống , hay nói khác là không muốn sinh trưởng (sống ). Có chăng những hạt giống bị hư hỏng , những sinh vật mãn đời ( chết ) mới không mong muốn sự sinh tồn phát triển. Cây mọc cheo leo nơi mỏm đá hay bên bờ vực thẳm nó cũng còn mong muốn được vươn lên, được sống còn với thiên nhiên, con vật đường cùng nó còn mong thoát nạn .Như vậy có thể kết luận một cách khách quan là đã có mong cầu là có niềm tin ,có sự sinh tồn và có sự sinh sống phát triển .Hết mong cầu là hết niềm tin, hết mọi hi vọng và cũng là chính là chấm dứt đi sự sống đang tồn tại .Vậy với sự mong cầu ,tin tưởng sinh tồn phát triển với tín ngưỡng khác nhau là mấy .
Có thể thấy giữa mong cầu ,niềm tin và sự sống luôn gắn kết và ràng buộc mật thiết với nhau thành một thể. Có chăng con người chúng ta tự phụ, tự phủ nhận tất cả .Tự cho là duy vật ,phi duy tâm ;chủ nghĩa thực dụng (duy vật ) trước mắt .Hoặc tất cả do ý thức ( duy tâm ) mà hình thành , đều không đủ cơ sở y cứ . Do đó có thể thấy tâm -vật hay vật – tâm không tách rời nhau. Với góc nhìn từ các Pháp duyên-sinh về nhân sinh quan của Phật giáo đó là trùng trùng duyên khởi hay vạn duyên mới hình thành tất cả. Để giải thích minh bạch rõ ràng hơn về mọi sự vật hiện tượng, theo chủ ý là “ Cái này có thì cái kia có, cái này không thì cái kia không; hoặc cái này sinh thì cái kia sinh, cái này diệt thì cái kia diệt,… ”. Tất cả đều có sự đồng hành tồn tại nương gá, hay đều có mối quan hệ liên đới mật thiết đến với nhau. Như cây cổ thụ to kia thì che mưa nắng cho cỏ cây con sinh trưởng, nhưng cỏ cây con cũng giúp chống lại sự sói mòn, sạc nở đất cát bảo vệ gốc rễ cho chính cây cổ thụ vậy. Nếu cây cổ thụ bị gãy đổ, bung trốc gốc rễ thì cỏ cây con kia sao còn tồn tại và phát triển bình thường được. Đó chính là sự liên đới gắn kết của tất cả vạn Pháp do duyên-sinh rồi cũng do duyên mà diệt.
Về phần Tâm hay ý thức dựa vào Thể ( vật ) ,nhưng vì mắt thường không thể nhìn thấy như vật thể được vậy; Thể được duy trì phát triển dựa vào Tâm ( ý thức ) . Không Tâm như cục sắt vô tri, không Thể như vong hồn bất định ( lục bình trôi ) sao tồn tại lợi ích gì cho đời .Vậy việc giải thích trứng và gà có trước , sau đều không đúng ,vì trứng chắc gì đã trở thành gà ,mà gà chắc gì đã sinh đẻ được ra trứng . Mà tất cả còn rất nhiều nguyên nhân ảnh hưởng khách quan lẫn chủ khác nhau nữa mới có sự hình thành tồn tại và phát triển được .
Cũng vậy tín ngưỡng hay niềm mong cầu tin tưởng chính là sự sinh tồn phát triển và cần thiết trong cuộc sống .Tin là tin tưởng chắc chắn mình sẽ vượt qua mọi sự việc ,sẽ thành công mới thúc đẩy việc hoàn thành được tốt đẹp. Ngưỡng là ngửa trông mong ngóng ,chờ đời vào sự phát triển hình thành kết quả .Tín ngưỡng phải được định hướng cao quý tốt đẹp , cũng như mong cầu điều hay lẽ phải hợp với thực tại cụ thể .Không ngưỡng mong và chờ đời xa xôi diệu vợi những gì ngoài tầm với hay khả năng của mình, được coi là tín ngưỡng chân chính .Có thể tín ngưỡng về nền đạo đức ,văn hóa tâm linh trí tuệ cao quý hơn phàm tình ; thuộc về tín ngưỡng tôn giáo. Tín ngưỡng về mặt khoa học sáng tạo nghiên cứu, tín ngưỡng về văn thơ nghệ thuật sáng tạo âm điệu ca khúc, từ ngữ tươi đẹp trong sáng. Tất cả đều là sự mong mỏi vào cuộc sống hạnh phúc, an lành bình ổn phát triển cả về tinh thần lẫn vật chất trong mọi xã hội.
Từ bỏ niềm tín ngưỡng mê tín phi văn hóa ,không lợi ích ,không thiết thực; không tồn tại .Như những kẻ mong mài cục đá thành tấm gương sáng , kẻ yếu đuối dốt nát mong thành nhân tài thế gian . Có tín ngưỡng đúng đắn sẽ là người mạnh mẽ ,phát triển thành công rực rỡ mọi lĩnh vực trong cuộc sống.