Bài kinh Bảy loại vợ – Kinh Tăng Chi bộ
Chính tôi được nghe, một buổi sáng nọ, Đức Phật đến dự lễ cúng dường tại nhà của cư sĩ Cấp Cô Độc.
Khi thân hành tới nơi, Đức Phật thoáng nghe những lời chửi bới ồn ào vọng lên từ sau nhà. Ngài hỏi cư sĩ Cấp Cô Độc rằng:
– Này cư sĩ, trong nhà có việc gì mà ồn ào như thế?
Cư sĩ Cấp Cô Độc thẹn thùng cung kính thưa rằng:
– Bạch Đức Thế Tôn, đó là sự ngỗ nghịch lớn tiếng của nàng dâu của con, Su-cha-ta. Tuy là dâu trong gia đình, nhưng nó ỷ vào sự giàu có của gia đình cha mẹ ruột nên nó thất lễ, không chịu vâng lời, không biết cung kính cha mẹ chồng. Bạch Đức Thế Tôn, ngay cả chồng nó, nó cũng xử sự thô lỗ và vô lễ như vậy.
Ngoài ra, nó cũng không biết cung kính đảnh lễ những Bậc Đạo Sư. Dù biết Thế Tôn thân lâm, nó cũng không tỏ ra trọng nể, vẫn ồn ào lớn tiếng nãy giờ. Kính xin Thế Tôn từ bi cảm hóa nó.
Lúc bấy giờ Đức Phật cho gọi nàng dâu ra và dạy rằng:
– Này Su-cha-ta, có bảy loại người vợ trên đời này. Con hãy chín chắn suy nghĩ, so sánh và trả lời cho Như Lai biết con thuộc loại vợ nào:
1. Một là vợ như kẻ sát nhân.
2.Hai là vợ như người ăn trộm.
3. Ba là vợ như chủ nhân.
4. Bốn là vợ như người mẹ.
5.Năm là vợ như người em.
6.Sáu là vợ như người bạn.
7. Bảy là vợ như người hầu.
Với gương hạnh hiền từ, cứu độ của Đức Phật, nàng dâu bắt đầu tỏ ra vâng phục rồi lễ phép thưa:
– Bạch Đức Thế Tôn, lời dạy của Ngài quá ngắn gọn, con không thể hiểu được. Kính xin Ngài từ bi chỉ dạy cặn kẽ thêm.
Lúc ấy, Đức Phật ân cần dạy như sau:
1.Một là, Người vợ nào có tâm địa hiểm độc, hai lòng không chung thủy trong hôn nhân, bỏ rơi chồng mình, quan hệ bất chính với các đàn ông khác chỉ vì choáng ngộp trước sự giàu có hay vẻ bề ngoài của họ, khinh bỉ chồng và tính tình hiếu sát. Người vợ như vậy, Như Lai gọi là loại vợ sát nhân.
2.Hai là, người vợ nào không chung lo kinh tế gia đình, trái lại còn tiêu xài hoang phí tài sản hợp pháp của chồng tạo ra. Người vợ như vậy Như Lai gọi là loại vợ trộm cướp.
3.Ba là, người vợ nào sống ỷ lại, lười biếng, không có lời từ ái, nhu hòa với chồng mà chỉ biết phát ngôn thô tháo, lấn lướt chồng. Người vợ như vậy Như Lai gọi là vợ chủ nhân.
4. Bốn là, người vợ nào biết thương yêu chăm sóc, giúp đỡ chồng, biết cách giữ gìn và làm giàu tài sản của chồng như một người mẹ lo lắng chu tất cho con cái. Người vợ như vậy, Như Lai gọi là loại vợ như mẹ.
5.Năm là, người vợ nào thùy mỵ, đoan trang, khiêm tốn, biết chiều chuộng và thuận phục chồng mình như đối với một người anh trong gia đình. Người vợ như vậy, Như Lai gọi là loại vợ như em.
6.Sáu là, người vợ nào luôn luôn niềm nở, vui vẻ, hòa thuận với chồng như thể khi hội ngộ một người bạn thân từ lâu mới gặp lại. Luôn giữ tiết hạnh và thủy chung với chồng. Người vợ như vậy, Như Lai gọi là loại vợ như bạn.
7.Bảy là, người vợ nào luôn mềm mỏng, không nóng tánh, không sân hận, giận dỗi. Dù bị chồng đối xử không đẹp nhưng vẫn nhường nhịn, không tỏ thái độ lỗ mãng, lớn tiếng. Trái lại còn biết tùy thuận để khuyên răn và chinh phục chồng mình. Người vợ như vậy, Như Lai gọi là loại vợ như người hầu.
– Này Su-cha-ta, trong bảy loại người vợ mà Như Lai vừa nói, ba hạng đầu là loại vợ như sát nhân, như những người bất hảo, do đó con nên xa tránh. Những hạng vợ như vậy do sống không giới hạnh, ác khẩu và vô lễ, sau khi qua đời phải sanh vào cõi xấu.
Bốn loại vợ sau là đáng tôn kính và noi theo. Đó là vợ như mẹ, vợ như em, vợ như bạn và vợ như người hầu. Những hạng vợ này khi sống thì tạo ra hạnh phúc cho gia đình và con cái; khi qua đời thì được sanh vào cõi lành.
Nghe Đức Phật ân cần giáo dục, nàng dâu của cư sĩ Cấp Cô Độc tỏ ra ân hận và thành tâm sám-hối. Nàng phát nguyện sẽ chung sống và phụng sự chồng với tư cách như người hầu.
Từ đó, gia đình của cư sĩ Cấp Cô Độc trở nên đầm ấm, an lạc và hạnh phúc thật sự.
Nam mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật. (3 lần, xá 3 xá).
Bản Dịch Tương Tự Khác
“Nầy cô Sujātā, cô hãy lắng nghe ta nói và để tâm chú ý. Ta sẽ nói đây.”
“Bạch Thế Tôn, dạ vâng,” cô con dâu Sujātā trả lời. Rồi Đức Thế Tôn nói như sau:
1.Ai có tâm hận thù, lạnh lùng và sắt đá,
Ai ham muốn thú vui xác thịt với người khác, và ai khinh khi ông chồng;
Ai đi tìm kiếm người đã mua mình, rồi giết hại –
Một bà vợ như thế, được gọi là “Kẻ Giết Người”.
2.Khi ông chồng trở nên giàu sang
Nhờ ông ta có bàn tay khéo léo, hoặc nhờ ông ta có nghề nghiệp,
hoặc nhờ ông ta làm nghề buôn bán, hoặc nhờ ông ta là một nông dân,
Người đàn bà mà cố ăn cắp một ít cho chính mình –
Một bà vợ như thế, được gọi là “Người Ăn Trộm”.
3.Ai tham ăn, làm biếng, và không chịu làm việc gì cả,
Ai nói ra những lời cay đắng, những câu tàn nhẫn, những lời khó chịu, và thô lỗ,
Người đàn bà mà bắt nạt người đã cấp dưỡng cho mình –
Một bà vợ như thế, được gọi là “Người Độc Tài”.
4.Ai luôn luôn giúp đỡ người khác và tốt bụng,
Ai che chở chồng mình, giống y hệt như một bà mẹ thương yêu, săn sóc đứa con trai,
Ai bảo vệ cẩn thận, sự giầu có của chồng –
Một bà vợ như thế, được gọi là “Bà Mẹ”.
5.Ai tôn trọng chồng mình
Giống như là cô em gái tôn trọng ông anh trai
Ai khiêm tốn, phục tùng theo ý muốn của chồng –
Một bà vợ như thế, được gọi là “Cô Em Gái”.
6.Ai hớn hở, và mừng rỡ khi nhìn thấy chồng
Giống y hệt như một người bạn, chào đón một người bạn thân,
Người đàn bà mà được nuôi nấng trong gia đình đaọ đức và trung thành –
Một bà vợ như thế, được gọi là “Người Bạn”.
7.Ai không giận dữ, và ai không sợ bị trừng phạt
Ai chịu thua thiệt với chồng, mà không có tâm oán ghét,
Ai khiêm tốn, phục tùng theo ý muốn của chồng –
Một bà vợ như thế, được gọi là “Người Hầu Hạ”.
Trích Kinh Thiện Sanh, Phần Lễ Bái Sáu Phương
Nếu đệ tử kính thuận, cung kính nghe lời sư trưởng, thầy thì thương trò, chỉ bảo dạy dỗ tận tình cho học trò thì nền giáo dục xã hội ấy phát triển, phương ấy vững bền, an ổn không có điều lo sợ.
Đạo nghĩa vợ chồng
Chồng phải có năm điều đối với vợ
1. Lấy lễ đối đãi nhau.
2. Oai nghiêm không nghiệt.
3. Tùy thời cung cấp y, thực.
4. Tùy thời cho trang sức.
5. Phó thác việc nhà.
Vợ cũng phải lấy năm việc cung kính đối với chồng
1. Dậy trước.
2. Ngồi sau.
3. Nói lời hòa nhã.
4. Kính nhường tùy thuận.
5. Đón trước ý chồng.
“Chồng đối với vợ thương yêu, tôn trọng, vợ đối với chồng cung kính đối đãi nhau, như thế thì phương ấy được an ổn không điều gì lo sợ”.